Voormalige Kompaan locatie Het Hoge in Vorden wordt ISK-school

In oude gebouwen van het Kompaan College zaten ruim 400 leerlingen, waarvan het overgrote deel in het gebouw aan Het Hoge.  

Het haalbaarheidsonderzoek gaat over het gebouw; is het gebouw voor de komende 10 jaar nog bruikbaar als onderwijsinstelling. Maar ook deden we op verzoek van omwonenden extra verkenningen naar verkeersveiligheid en sociale veiligheid. Verkeer gaat bijvoorbeeld over veilige fietsroutes, parkeerplaatsen, busvervoer. Sociale veiligheid gaat over het veilig voelen in je eigen buurt en welke acties daaraan kunnen bijdragen, denk aan geen tussenuren en tijdens de lessen aandacht voor omgangsvormen en gedrag. Het technisch en bouwkundig onderzoek was eind december 2024 klaar (zie onder bijlagen), de aspecten verkeersveiligheid en sociale veiligheid waren in het voorjaar 2025 klaar (zie onder bijlagen). Gezamenlijk vormen het technisch en bouwkundig onderzoek en de verkenningen van de verkeers- en sociale veiligheid het haalbaarheidsonderzoek. We hebben hiervoor informatie gekregen van verschillende partijen, zoals ISK-scholen, Veilig Verkeer Nederland, politie, deskundigen van de gemeente en omwonenden.

ISK-onderwijs is een ander type onderwijs dan het reguliere VO-onderwijs. Het haalbaarheidsonderzoek laat zien dat de locatie nog geschikt is voor het type klassikaal onderwijs in kleinere groepen dat de ISK geeft. Het Kompaan heeft een nieuw, eigentijds onderwijsconcept waarin innovatief leren en ondernemen in verbinding met het lokale bedrijfsleven samenkomt. Ook was een uitgebreider leeraanbod nodig voor een gezonde exploitatie en behoud van VO in Bronckhorst. Hiervoor biedt de nieuwe school op de Almenseweg ruimte. Leerlingen kunnen bijvoorbeeld ook kiezen voor een sport- en horeca/recreatieaanbod. Doordat leerlingen tijdens hun opleiding meer contact hebben met het bedrijfsleven zowel in als buiten het schoolgebouw, kunnen bedrijven talentvolle leerlingen uit de regio gemakkelijker aan zich te binden.

Ieder kind verdient het om zich te kunnen ontwikkelen tot de beste versie van zichzelf. Dat geldt ook voor nieuwkomers (vluchtelingen). ISK staat voor Internationale Schakel Klas. Het is de school waar anderstalige leerlingen van 12 tot 18 jaar leskrijgen, die de Nederlandse taal (nog) niet voldoende Nederlands spreken om in het Nederlandse onderwijs te kunnen instromen. De focus ligt op Nederlandse taal, rekenen, sporten en deelname aan de samenleving. Doel is dat zij zo snel mogelijk in het reguliere onderwijs kunnen instromen. ISK is klassikaal onderwijs in kleinere groepen. Dat is een andere manier van onderwijs dan het reguliere VO-onderwijs.

Welkom op de ISK Zutphen 

Het haalbaarheidsonderzoek heeft uitgewezen dat de locatie geschikt is om de 221 vluchtelingen die we in Bronckhorst vanaf begin 2026 op gaan vangen onderwijs te bieden. De jongeren zullen gefaseerd starten. De eerste groep van 80 leerlingen uit de opvanglocatie Hengelo, stroomt op zijn vroegst begin 2026 in. Verwachting is dat de volgende 80 leerlingen vanuit de locatie Vorden in het voorjaar van 2026 zal instromen en tot slot de laatste groep vanuit de nog nader te bepalen 3e opvang locatie, hiervan is nog geen tijdspad bekend. NB op de school krijgen alleen de vluchtelingen uit Bronckhorst les (geen kinderen uit omliggende plaatsen).

Daarnaast wordt nu onderwijs gegeven aan statushouders op de locatie (zie de vraag over inburgering statushouders). Dit gaat om vier groepen van 15 personen, tijdelijk voor een jaar (in 2025). De permanente locatie voor dit onderwijs is naar verwachting in het najaar klaar, zodat het inburgeringsonderwijs en het ISK onderwijs aan de jonge vluchtelingen elkaar niet overlapt. 

De ISK-leerlingen gaan 5 dagen per week van 09.00 -14.30/15.00 uur naar school. Zij komen met de fiets of met het (georganiseerd) busvervoer. De bus stopt niet in de schoolzone. Hierover worden nog afspraken gemaakt met omwonenden en de betrokken instanties voor dat het ISK-onderwijs start. 

ISK Zutphen en Doetinchem geven aan zelden klachten uit de buurt te krijgen (zie ook het haalbaarheidsonderzoek over verkeersaspecten en sociale veiligheid). In Doetinchem is een tijdje geleden sprake geweest van ‘hangen/staan' rond een bruggetje. Bewoners hebben goede contacten met de locatieleiding. School is vervolgens regelmatig gaan controleren tijdens pauzes en is het gesprek aangegaan met de jongeren. De situaties is verbeterd en onlangs kreeg de schoolleiding het bericht van een buurman dat hij heel tevreden is met de verbeterde situatie. De ISK vindt het belangrijk goed benaderbaar te zijn voor de buurt en wil ook via een omwonendenoverleg voor de locatie Het Hoge graag in gesprek (blijven) en afspraken maken die voor buurtbewoners belangrijk zijn ten aanzien van bijvoorbeeld pauzes en aanwezigheid van de jongeren voor en na schooltijden rondom de school.

Het ISK onderwijs is anders dan het reguliere onderwijs. Zij bieden een bijzondere inclusieve vorm van onderwijs. Er wordt vooral ingezet op een dagritme en het bieden van structuur. Met maatwerk, individuele begeleiding en gezamenlijke activiteiten helpen ze iedere leerling zo goed mogelijk op gebied van persoonlijke ontwikkeling en bij het vinden van een nieuwe veilige sociale omgeving.

• Het ISK heeft een zorgteam om hiermee om te gaan.
• Leerlingen hebben de hele dag les van dezelfde docenten. Een vast gezicht helpt in de continuïteit van het onderwijs.
• Mentoren zien hun leerklingen 15 uur per week dat is vele malen vaker dan op een reguliere school.

Het COA stimuleert dat de jongeren zelfstandig naar school gaan. Dit kan met de fiets, lopend of het OV. Hiervoor moeten ze wel de verkeersregels kennen en kunnen fietsen. De verwachting is dat de jongeren uit Vorden zelfstandig naar school fietsen en voor de jongeren uit Hengelo wordt waar nodig georganiseerd busvervoer ingezet. De bus parkeert niet in de schoolzone. Het aantal personeelsleden (incl. leraren) ligt gemiddeld rond de 32 medewerkers (komt overeen met Kompaan). Voor medewerkers van de ISK is het mogelijk enkele extra parkeerplekken op eigen terrein te maken. Er komen minder kinderen (met de fiets), dus zijn minder fietsenstallingen nodig. Ook is het mogelijk de begin- en eindtijden van de lessen aan te passen, zodat de leerlingen van het basisonderwijs en het ISK-onderwijs niet tegelijk naar school komen en gaan. Medewerkers worden gestimuleerd met openbaar vervoer en fiets te komen. Verkeeraspecten zijn onderwerp in het omwonendenoverleg.

De ISK biedt de jongeren een dag vullend programma op de school met 2x een korte pauze van 15 minuten en 1x een pauze van 30 minuten. De leerlingen gaan in de pauze in principe niet van het schoolplein af. Het ISK maakt afspraken met de jongeren en geeft ook lessen over omgangsvormen en gedrag in de openbare ruimte/buurt. Sociale veiligheid is bovendien onderwerp in het omwonendenoverleg. Via dit overleg monitoren we daarnaast regelmatig hoe het gaat in de buurt. 

Het ISK heeft aandacht voor omgangsvormen en gedrag, ook buiten de school. Met omwonenden en het ISK maken we via het omwonendenoverleg afspraken over roken en het tegengaan van andere mogelijke overlast (zoals afval) buiten het schoolplein. ISK biedt ook een vaste contactpersonen waar de buurt terecht kan. Voor gemeente en ISK is een fijne leefomgeving voor de buurt van groot belang. 

Het ISK heeft aandacht voor omgangsvormen en gedrag, ook buiten de school. Met omwonenden en ISK maken we via het omwonendenoverleg afspraken over roken en het tegengaan van andere mogelijke overlast (zoals afval) buiten het schoolplein. ISK biedt ook een vaste contactpersonen waar de buurt terecht kan. Voor gemeente en ISK is een fijne leefomgeving voor de buurt van groot belang. 

Gemeente Bronckhorst heeft de opdracht vanuit het rijk om statushouders te huisvesten. Statushouders zijn asielzoekers die een vergunning hebben gekregen en in Nederland mogen blijven. Het COA koppelt deze mensen aan een gemeente. Gemeenten moeten zorgen voor passende woonruimte voor statushouders en ondersteuning zodat zij kunnen meedoen in onze samenleving. De statushouders krijgen reguliere woningen/kamers toegewezen. Zij gaan niet in de school wonen, enkel lessen volgen.

De statushouders krijgen 2,5 tot 3 dagen per week les. Binnen onze gemeente gaat het over 4 groepen van 15 personen. De andere dagen participeren zij in onze samenleving door (betaald) werk uit te voeren. Zij krijgen tijdelijk (voor een jaar) les aan Het Hoge, eind 2025 opent naar verwachting hun permanente locatie. We huren van het Kompaan de lokalen en Interbeek voert voor ons het inburgeringsonderwijs uit.   

De jongeren die naar de ISK gaan, zijn de jonge, leerplichtige vluchtelingen die vanaf eind 2025/begin 2026 in onze gemeentelijke opvang gaan verblijven. Dat zijn geen statushouders. De verwachting is dat het inburgeringsonderwijs en het ISK onderwijs elkaar niet overlappen. 

Wij kiezen in Bronckhorst om de gehele asielopgave in te vullen met jonge vluchtelingen. Door deze keuze vangen andere gemeenten in de regio meer volwassenen op. Met de opvang van jonge vluchtelingen op De Betteld hebben we goede ervaringen opgedaan.

• Opvanglocaties voor jongeren zijn kleinschaliger dan voor volwassenen en de organisatie en begeleiding gebeurt wel volledig door het COA.
• Jongeren hebben de toekomst en kunnen wat betekenen in de krapte op de arbeidsmarkt.
• Na ervaringen vanuit De Betteld zien we wel dat kortdurende opvang (enkele maanden) weinig ruimte biedt voor de jongeren om te landen en werken aan hun toekomst. Dat biedt de opvang die we nu realiseren wel.

Zie veel gestelde vragen op de pagina opvanglocatie Vorden aan de Kerkhoflaan.

Wij gaan uit van een periode van 10 jaar. Niemand kan garanderen dat het daarna stopt. We weten ook niet of het eerder stopt. De 10 jaar sluit aan bij de periode die toegezegd is aan het COA om opvanglocaties voor jonge vluchtelingen in de gemeente te realiseren. Na 8 jaar wordt met het COA geëvalueerd of verlenging daarvan noodzakelijk is.

Het kabinet wil de Spreidingswet van tafel. Het is echter op dit moment nog niet duidelijk wat het effect gaat zijn van dit voornemen. Voorlopig hebben gemeenten de plicht de huidige wetgeving uit te voeren. Bovendien is de nijpende situatie als het gaat om vluchtelingenopvang in ons land op korte termijn niet opgelost. In de regio hebben we, ook Bronckhorst, daarom afgesproken dat we ons inzetten voor een menswaardige opvang van vluchtelingen. Dus moeten we op dit moment ook blijven kijken naar het faciliteren van onderwijs voor deze groep.

De gemeente verdient niet aan de asielopvang. Het rijk betaalt alle kosten voor de opvang en ondersteuning van jonge asielzoekers. De gelden vanuit de Spreidingswet voor onze inspanningen zijn overigens nog niet bekend.

De afgelopen jaren hielden we wel geld over vanuit de Oekraïne gelden (voor de opvang van deze groep). Deze zijn weer ingezet voor ons programma Migratie en Integratie, waarin staat hoe we alle opvang en ondersteuning van nieuwkomers regelen. Ook dit jaar verwachten we geld over te houden voor deze opvang en ondersteuning (2,9 miljoen euro). Dit geld parkeren we in onze algemene reserve omdat we nog niet weten of we het moeten terugbetalen aan het rijk. Als dit niet hoeft, bekijkt de raad hoe dit geld ingezet wordt.

Er is nog geen bestemming voor de locatie vastgesteld voor over 10 jaar. In de gemeente is aandacht voor extra woningen. Ook in Vorden. Voor de vrijkomende Kompaan-locatie aan de Nieuwstad willen we een woningbouwplan ontwikkelen. Andere nieuwbouwplannen die op stapel staan in Vorden zijn de nieuwe wijk aan de Almenseweg, de plannen voor de voormalige school De Vordering, op het terrein van de oude drukkerij van Weevers aan de Nieuwstad en de appartementen in het pand van de voormalige Visser Mode winkel.

De jonge vluchtelingen zijn zodra ze in de opvang wonen (tijdelijk) inwoner van onze gemeente. We verwachten dat zij net als andere inwoners van de gemeente respectvol met de natuur omgaan. COA begeleidt hen hierin.

• Het Hoge: De locatie is een bestaande locatie met nutsaansluitingen waardoor het tijdelijk blijven gebruiken van dit pand voor onderwijs geen invloed heeft op de netcongestie. 

• Het Hoge: De bestemming voor de locatie Het Hoge is al maatschappelijk/onderwijs. Voor het eventueel tijdelijk blijven gebruiken van het pand voor onderwijs aan jonge vluchtelingen en de inburgering (scholing) van volwassen statushouders is daarom geen bestemmingsplanwijziging nodig.