Veel gestelde vragen energie

Bij overbelasting van het net valt alle stroom tijdelijk uit. Dit heeft ernstige gevolgen, denk aan: het uitvallen van communicatie (geen internet, telefoons doen het niet meer), chaos op de weg (verkeerslichten vallen uit) en uitval van verwarming, liften, pinautomaten, kassa’s en ziekenhuizen. Bij teruglevering van stroom aan het net gaat de omvormer automatisch veilig uit als de spanning te hoog wordt. Op dat moment leveren het zonnepaneel echter niets op.

Door de netcongestie zijn nieuwe grootverbruik aansluitingen of verzwaringen niet mogelijk tot 2029. Aansluitingen tot 3x80 Ampère zijn nog wel mogelijk. Aanvragen voor grootverbruik van vóór november 2022 worden wel in behandeling genomen en als het netwerk van Liander het toelaat krijgen die een aansluiting. Dit betekent dat alle andere nieuwe initiatieven tot 2029 op slot zitten. Dit betekent dat nieuwe woonwijken, industrieterreinen, zonneparken of windparken tot dan niet worden aangesloten.  

Het netwerk staat onder druk doordat we allemaal meer stroom vragen voor bijvoorbeeld warmtepompen en elektrische auto’s.  Liander meet voortdurend en zoekt de grenzen op van wat wel mogelijk is. Bij overbelasting van het net valt alle stroom tijdelijk uit. Dit heeft ernstige gevolgen, denk aan: het uitvallen van communicatie (geen internet, telefoons doen het niet meer), chaos op de weg (verkeerslichten vallen uit) en uitval van verwarming, liften, pinautomaten en kassa’s. De verwachting van Liander is dat dit niet direct gebeurt, of langdurig. Maar het is alle hens aan dek. Woningeigenaren die een nieuwe stroomaansluiting nodig hebben of hun aansluiting willen verzwaren, krijgen die nog wel maar met een wachttijd van 1,5 jaar. Dit geldt ook voor postcoderoosprojecten. Bedrijven die een nieuwe of zwaardere aansluiting willen, bijvoorbeeld voor bedrijfsuitbreiding, staan tot 2029 in de wacht. 
 

Het probleem van netcongestie ligt bij de netbeheerders. Wij kunnen als gemeente alleen de urgentie van uitbreiding aangeven, wat we ook doen.

Allereerst: stroom die je niet verbruikt hoef je ook niet te vervoeren. Isoleren van je woning blijft dus enorm belangrijk als voorbereiding op de aanschaf van een warmtepomp. Daarnaast kijken netbeheerder, provincie en gemeenten samen naar mogelijkheden voor lokale opslag van energie (lokale batterijen of waterstof) en voor het spreiden van stroomverbruik over de dag om zo piekmomenten te voorkomen. Of door verbruik te stimuleren op momenten dat er veel aanbod is doordat het bijvoorbeeld lekker waait of de zon goed schijnt. Zogenaamde Lokale energiesystemen of Energiehubs zijn wellicht het antwoord op de knelpunten waar we op dit moment tegenaan lopen. Zij geven richting aan de manier waarop we in de toekomst naar energie moeten gaan kijken. In een slim energienet word je thuis beloond om op bepaalde momenten je warmtepomp aan te zetten en warm water te maken voor de boiler of je elektrische auto op te laden en op andere momenten juist niet. Toekomstige auto’s kunnen mogelijk zelfs als batterij dienen waarmee je op een goed moment terug kunt leveren aan het net. Zo kunnen we samen het net ontlasten.

We zetten in op het maximaal besparen van energie. De energie die we niet nodig hebben, hoeven we immers ook niet op te wekken. Daarnaast willen we alle geschikte daken optimaal gebruiken voor het opwekken van zonne-energie.

Voor de energievraag die overblijft, zetten we alle mogelijke duurzame bronnen in: uit de bodem, het water, biomassa, wind en de zon. Vanwege het unieke landschap staan we alleen zonnevelden van maximaal 2 MW (ongeveer 2 hectare) toe.

We kiezen er niet voor om meer op te wekken dan de eigen energievraag. Dit is het uitgangspunt uit de Routekaart Bronckhorst Energieneutraal 2030.

Om te helpen bij het zoeken naar een goede balans tussen het besparen en het opwekken van energie is voor Bronckhorst een energiemix opgesteld.

De gemeente stelt in de Verrijkte Routekaart Bronckhorst Energieneutraal 2030 hoge eisen aan participatie en lokaal eigenaarschap. Het grote aantal energiecoöperaties in Bronckhorst speelt een cruciale rol in de uitvoering.

Als gemeente geven we zelf het goede voorbeeld, informeren, inspireren, faciliteren en stimuleren we. Het platform ‘Op Morgen’ bouwen we uit. We stimuleren de betrokkenheid van inwoners bij de energie-opgave (eventueel via een wijk-aanpak) en ondersteunen lokale energie-initiatieven pro-actief. Zie ook de Participatiehandreiking.

De routekaart zet in op besparing en de omslag naar duurzame energie. Het doel is ook uiteindelijk om te verwarmen zonder aardgas. In alle buurten en wijken, voor alle woningen en gebouwen, zal in de komende jaren deze overgang worden gemaakt.

In het Klimaatakkoord is opgenomen dat gemeenten in 2021 duidelijk moeten maken wanneer wijken volledig aardgasvrij worden en welke alternatieven mogelijk zijn. Met de Startnotitie – Bronckhorst aardgasvrij zijn we gestart met de voorbereiding op deze Transitievisie Warmte.

Het middenspanningsnet in Bronckhorst is fijnmazig en dun. Sommige gebieden hebben daarom een beperkte capaciteit voor teruglevering.

Netbeheerder Liander lost de huidige problemen die zich voor doen zelf op én werkt samen met de regio aan de oplossing voor netproblemen. Liander heeft hiervoor innovatieve ideeën bedacht. In de Regionale Energiestrategie (RES) wordt langjarig vooruit gekeken, zodat er ook geïnvesteerd kan worden.

Er zijn geen concrete locaties voor zonneparken aangewezen. In de Bronckhorster ruimtelijke afweging stellen we ruimtelijke en landschappelijke voorwaarden.

Met het Bronckhorster beleidskader voor windenergie is het gebied Eldrik aangewezen als eventueel toekomstig potentiegebied voor windenergie. Tot 2024 verleent Bronckhorst geen medewerking aan windinitiatieven. Alle andere gebieden in de gemeente zijn uitgesloten van windmolens met een as-hoogte groter dan 25 meter.

Met maximale energiebesparing, inzet op alle duurzame bronnen en een volledige benutting van het potentiële dakoppervlak met zonnepanelen zijn we er in 2030 nog niet. We hebben ook windmolens nodig om onze opgave waar te maken. Naast 200 hectare aan kleine zonneparken is en blijft windenergie dus een noodzakelijk onderdeel van de toekomstige energiemix.

Daarnaast:

• Is het van belang dat er uiteindelijk een gebalanceerde energiemix komt, met een goede verdeling van duurzame elektriciteit over het jaar en over de dag. Disbalans op het netwerk leidt tot hogere kosten en mogelijk tot instabiliteit.
• Brengen kleinschalige en verspreid liggende zonneparken vanwege  netwerk, technologie en omvang extra kosten met zich mee. Ze zijn qua kosten en netwerkaansluiting minder voordeliger.
• Vraagt alleen zon om meer investeringen in het energiesysteem. Omdat de  opwek van zonnestroom en de energievraag niet gelijk lopen, zullen meer investeringen in de netinfrastructuur gedaan moeten worden. Er is opslag nodig om de zonnestroom overdag op te slaan voor gebruik s ’nachts, maar ook seizoensopslag.
• Vraagt het aardgasvrij maken van de gebouwde omgeving veel duurzame warmte en duurzame stroom. Zonnestroom levert relatief weinig op in de winter als er juist veel warmtevraag is.
• Moet er voor opslag kostbare apparatuur worden geïnstalleerd. Daarnaast gaat bij opslag een aanzienlijk deel van de energie verloren.

Met een betere verhouding tussen de technieken zon en wind zetten we het elektriciteitsnet optimaler in, tegen lagere kosten. In deze situatie vullen de opwek van zonne-energie, op land en grote daken, en windenergie elkaar aan, en kunnen ze lokaal gecombineerd worden, bijvoorbeeld op één kabel.

Met de Routekaart Bronckhorst Energieneutraal 2030 is Bronckhorst aan de slag met de energie-opgave en de lokale opdracht om in 2030 energieneutraal te zijn. Bronckhorst werkt met de andere gemeenten in de Achterhoek, de provincie Gelderland, het waterschap Rijn en IJssel en netbeheerder Liander samen aan de Regionale Energiestrategie (RES).

De routekaart vormt de basis van onze bijdrage aan de Achterhoekse RES 1.0. Lokale uitgangspunten zijn leidend. De gemeentelijke besluitvorming rond windenergie wordt aangehouden.

Meer informatie vindt u op www.resachterhoek.nl. U kunt daar ook de Achterhoekse RES 1.0, een infographic en de beantwoording van vragen downloaden.

Voor zonnepanelen is geen subsidie mogelijk. Wel biedt de gemeente Bronckhorst de Toekomstbestendig Wonen Lening aan. Ook kunt u de btw op zonnepanelen terugvragen.

Voor het terugleveren van de stroom geldt een salderingsregeling. Salderen houdt in dat u de stroom die u aan het stroomnet levert, aan het eind van het jaar mag wegstrepen tegen de stroom die u van het net afneemt. Hiervoor geldt nu nog hetzelfde tarief als voor wat u zelf betaalt aan het energiebedrijf.

Op de Zonatlas kunt u in één oogopslag zien of uw dak geschikt is voor het plaatsen van zonnepanelen en het opwekken van zonnestroom.

Dat is altijd een goed idee, omdat u daardoor energie en kosten bespaart. Per 1 januari 2021 is de ‘Investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing’ (ISDE) uitgebreid. Op de website van het Energieloket Achterhoek staat hier meer informatie over.

Op ons YouTube-kanaal kunt u inspiratie opdoen. U vindt er mooie voorbeelden van inwoners die zelf al aan de slag zijn gegaan.

Achterhoek Onderneemt Duurzaam (AOD) helpt ondernemers in de Achterhoek om duurzamer te ondernemen en om energie te besparen. De gemeente en de provincie financieren de onafhankelijke energiescans.

Een onmisbare schakel in de energietransitie is het onderwijs. Ook met agrariërs, woningcorporaties, sportverenigingen en zorginstanties gaan we samen aan de slag.

Het gaat om het grondgebied van de gemeente Doetinchem. Het college van Doetinchem heeft dan ook het besluit genomen in principe medewerking te geven. Landgoed Keppel heeft geen initiatief ingediend bij de gemeente Bronckhorst.

Wilt u meer informatie over dit proces? U kunt met vragen direct contact opnemen met de gemeente Doetinchem. Dit kunt u doen door te bellen (0314 37 73 77) of te mailen (j.janssen2@doetinchem.nl) naar de heer J. Janssen van de gemeente Doetinchem.

Op 10 september 2020 is de gemeente Doesburg begonnen met een online startbijeenkomst om toe te werken naar een afwegingskader voor duurzame energie. Doesburg heeft een brief verstuurd aan de omwonenden van het Doesburgse buitengebied, ook aan inwoners van Bronckhorst (uit Drempt en rondom de gemeentegrens).

De gemeente Doesburg kiest voor één afwegingskader voor windmolens en zonnevelden waaraan toekomstige initiatieven getoetst worden. In dit afwegingskader wil Doesburg richtlijnen en regels opstellen en vastleggen.

In een proces wordt verkend hoe er gestuurd kan worden op verstandige locatiekeuzes, een goede inpassing en participatie. Een werkgroep (met een vertegenwoordiging van Buurtschap Noord Oost, Drempt en het buitengebied van Steenderen en Rha) stelt een concept op. De gemeenteraad van Doesburg stelt het afwegingskader uiteindelijk vast.