Natuur en milieu

Bermbeheerplan

We beheren 80% van het oppervlak van de bermen in Bronckhorst met ecologisch maaibeheer. Dat betekent dat we maaien en het maaisel zoveel mogelijk afvoeren en hergebruiken. We willen ervoor zorgen dat bijen, vlinders en andere insecten voedsel vinden in de berm, en dat ook zoogdieren, vogels en reptielen kunnen profiteren van zaden, insecten en schuilgelegenheid. Daardoor gaan de bermen er anders uitzien omdat de begroeiing op veel plekken hoger en ruiger wordt. Zo zorgen bermen voor verbinding tussen grotere leefgebieden. Op plekken waar de ecologische mogelijkheden (nog) relatief klein zijn en waar verschraling weinig effect heeft passen we klepelen toe. Dit geldt voor ongeveer 20% van de oppervlakte waarvan het grootste deel op kleigrond ligt. En het geldt ook voor de uitzichthoeken bij kruisingen.

Naast ruimte voor planten en dieren blijft het uitgangspunt dat de bermen ook hun andere functies voldoende kunnen vervullen, zoals het ondersteunen van het wegdek en het opvangen van regenwater dat van de weg afstroomt.

In onderstaande documenten kunt u lezen wat de uitgangspunten zijn voor het bermbeheer.

Biodiversiteitsplan - Samen voor biodiversiteit

Bronckhorst heeft een prachtige en waardevolle natuur.  We willen de natuurwaarde en de biodiversiteit versterken. Herstel van de variatie van soorten, ecosystemen en landschappen is van belang voor een rijke natuur en basis van ons welzijn. Het belang van biodiversiteit daarin wordt steeds duidelijker. Met het plan Samen voor biodiversiteit wil de gemeente samen met inwoners de inzet op het behoud en herstel van de biodiversiteit vergroten, een structureel karakter geven en zo de natuurwaarde meetbaar te versterken. Het plan Samen voor biodiversiteit is in oktober 2019 door de gemeenteraad vastgesteld.

We gaan samen met inwoners op een goede manier aan de slag met bomenonderhoud, beheer van onze bermen en het groen in de kernen. We ondersteunen organisaties en initiatieven die zich sterk maken voor natuurinclusieve landbouw en landschapsontwikkeling. Iedereen kan een steentje bijdragen.

Enkele proeven zijn in 2019 al gestart. Zoals het project ‘Dorp en rand’, waarmee we samen met inwoners uit diverse buurtschappen de landschappelijke kwaliteit verbeteren. Dat doen we bijvoorbeeld door het inzaaien van akkerranden, bermen of overhoekjes met bloemenmengsels, of het beschermen en onderhouden van karakteristieke knotbomen.

In de soortenatlas brengen we de leefomgeving en de soorten dieren en planten in Bronckhorst in beeld. Ook benoemen we kansen en bedreigingen voor het behouden en ontwikkelen van de biodiversiteit in de gemeente.

In het biodiversiteitsplan staan acties om de natuurlijke kwaliteit van de leefomgeving te behouden en te verbeteren. Ook beschrijven we hoe we dit kunnen monitoren en wat dat voor de komende jaren betekent. Het biodiversiteitsplan is onderdeel van het Landschapsontwikkelingsplan (LOP).

Bomenbeleidsplan

Het bomenbeleidsplan ‘Raamwerk voor een rijk landschap’ geeft visie op de rol en betekenis van gemeentelijke bomen in Bronckhorst. Ook de aanwijscriteria voor het vaststellen van de markante bomen staan in het bomenbeleidsplan.

Uitvoeringsplan

Het uitvoeringsplan vloeit voort uit het bomenbeleidsplan. Het uitvoeringsplan bestaat uit een herstelplan en een beheerplan. Het geeft concrete maatregelen om achterstallig onderhoud weg te werken en de gemeentelijke bomen te beheren.

  • Herstelplan
    Het herstelplan beschrijft voor de periode tot en met 2020 een aantal specifieke maatregelen voor verschillende locaties. Deze maatregelen zorgen voor een impuls aan het landschap en dat achterstallig onderhoud wordt weggewerkt. Een deel van het werk wordt uitbesteed en een deel voeren we in eigen beheer uit. Na uitvoering van herstelplan, kan de kwaliteit van bomen met regulier onderhoud volgens het beheerplan op peil gehouden worden.

  • Beheerplan
    De gemeentelijke bomen zijn geïnventariseerd op soort, categorie (markante boom, structuurboom of basisboom) en levensfase (nazorg, jeugd, volwas en veteraan). Op basis van deze gegevens is het beheerplan opgesteld. Hierin is het dagelijkse beheer van de bomen uitgewerkt.

Markante bomenlijst

Samen met inwoners en in overleg met vereniging Bomenbelang Bronckhorst hebben we een aantal gemeentelijke bomen aangewezen als ‘markante boom’.  Hiermee kunnen we maatregelen treffen om deze bomen optimaal te laten uitgroeien tot vitale markante bomen. Met behulp van een app is er in het veld geïnventariseerd. Op dit moment zijn 196 gemeentelijke markante bomen in beeld. Het overzicht met markante bomen is dynamisch: bomen kunnen sneuvelen of nieuwe parels worden ontdekt. De lijst zal daarom jaarlijks opnieuw worden vastgesteld.

In 2018 worden ook particuliere markante bomen geïnventariseerd. Voordat deze lijst definitief is gaat de gemeente eerst in overleg met de eigenaren van de ‘kandidaat-bomen’.

Interactieve kaart met Markante bomen bekijken

Bosbeheerplan

In het Bosbeheerplan 2009-2018 staat hoe wij de de gemeentelijke bossen beheren.

Groenstructuurplan

Het groenstructuurplan brengt het huidige groen naar wijze van inrichting en beheer in beeld. Het legt de groenstructuur en de gewenste kwaliteit voor het groen vast. Gedurende de looptijd (2023) is dit plan de leidraad voor beleid, aanleg, reconstructie en het beheren van het gemeentelijke groen.

Kwaliteitskader Nationaal Landschap De Graafschap

Dat Bronckhorst een prachtig groene gemeente is, dat wist u natuurlijk al. Maar wist u ook dat onze gemeente een Nationaal Landschap kent? Een aanzienlijk deel van Bronckhorst ligt in Nationaal Landschap De Graafschap. Het is een bijzonder gebied met een unieke combinatie van agrarisch gebied, natuur en cultuurhistorie.

In het gebied wordt gewoond, gewerkt en gerecreëerd. Daardoor zijn er altijd ontwikkelingen die invloed hebben op het landschap. Hoe gaan we hiermee om?

De gemeente Bronckhorst wil dit landschap graag behouden en versterken. Maar wat er in het gebied kan en mag, willen wij niet alleen bepalen. In het voorjaar van 2017 hebben we daarom de door de provincie vastgelegde landschappelijke kernkwaliteiten vertaald naar concrete punten. Dat deden we samen met bewoners, organisaties en initiatiefnemers uit het gebied. De kernkwaliteiten zijn tot in detail beschreven. De ambities voor het gebied zijn benoemd. En er zijn bouwstenen omschreven hoe je de kernkwaliteiten kunt benutten. De gemeenteraad stelde op 29 juni 2017 dit kwaliteitskader Nationaal Landschap De Graafschap vast. Uitgangspunt is dat nieuwe ontwikkelingen goed passen in het landschap of deze zelfs versterken. En dat zonder dat het gebied een openluchtmuseum wordt.

Stappenplan

De groep ontwikkelde een stappenplan. Handig voor initiatiefnemers en omwonenden. Op deze manier weten ze wat ze kunnen doen om de juiste ontwikkelingen in het gebied mogelijk te maken. Dat zijn de volgende stappen:

Stap 1 Bekijk de kaart

Het nationaal landschap kent 4 deelgebieden met elk hun eigen landschappelijke kenmerken. Deze kenmerken betrekt u bij de ontwikkeling van het plano. De kaart vindt u onderaan deze pagina.

Stap 2 Ken de geschiedenis van de plek

Leer de omgeving van de plek kennen. De geschiedenis van het ontstaan van het landschap geeft u inzicht in de landschappelijke kenmerken. Maar ook hoe u deze bij het plan kunt betrekken.

Stap 3 Raadpleeg de kernkwaliteiten

Kernkwaliteiten zijn specifieke eigenschappen die het deelgebied bijzonder maken. Welke invloed heeft het plan op de kwaliteiten en hoe integreert u de kernkwaliteiten in uw initiatief?

Stap 4 Lees de ambities en selecteer de bouwstenen

De ambities geven aan wat behouden of bereikt moet worden in landschap. Wat is goed, wat kan beter? De bouwstenen zijn concrete middelen om de ambities te realiseren. Afhankelijk van de plek en de opgave heeft u één of meerdere bouwstenen nodig.

Stap 5 Ga ontwerpen

Ga ontwerpen en gebruik de bouwstenen om verschillende mogelijkheden te onderzoeken. De balans tussen het benutten en beschermen van de plek is van groot belang!

Stap 6 Bespreek het plan met de gemeente

Werk het plan niet helemaal uit, maar bespreek de eerste schetsen met de gemeente. Samen kijken wij of met het plan de ambities uitvoerbaar zijn. Het uitgangspunt hierbij is dat de kernkwaliteiten van het nationaal landschap niet onder druk komen te staan. We kijken ook of er geen kansen zijn gemist om die kwaliteit te verbeteren.

Stap 7 Organiseer een buurtgesprek

Als initiatiefnemer organiseert u een buurtgesprek. De buurt kan zo aan het begin van het proces met u meedenken. Ook de buurt hoort zich te houden het kader. De gemeente maakt een verslag van de bijeenkomst openbaar. In dit verslag staat welke suggesties van de buurt zijn meegenomen of waarom dat niet is gedaan.

Stap 8 Werk het plan uit

Werk het plan verder uit op basis van de gesprekken met de gemeente en de buurt. Maak naast een bouwplan ook een landschapsplan, dat bestaat uit:

  • een analyse van het landschap
  • kernkwaliteiten en ambities
  • een landschappelijk inrichtingsplan
  • een ruimtelijke onderbouwing (hoe wordt omgegaan met landschap, kernkwaliteiten en ambities?)
  • een beplantingslijst en een beheerplan

Stap 9 Vergunningen en bestemmingsplan

U stuurt de aanvragen voor vergunningen en eventuele aanpassingen in het bestemmingsplan naar de gemeente. De uiteindelijke beslissing ligt bij de gemeente.

Landschapsontwikkelingsvisie

In Bronckhorst genieten veel inwoners en toeristen van het mooie landschap. Van het westen naar het oosten van de gemeente Bronckhorst zijn nog altijd veel landschapstypen te herkennen: het rivierenlandschap van de IJssel, het gebied met de vele landgoederen in Nationaal Landschap de Graafschap, en natuurlijk het coulissenlandschap waar de Achterhoek bekend om staat. De landschapsontwikkelingsvisie beschrijft de kernkwaliteiten van alle landschapstypen en op welke manier grondeigenaren, inwoners en grondeigenaren het landschap kunnen beschermen en versterken. Bekijk ook de informatiepagina over de landschapsontwikkelingsvisie.

Prullenbakkenplan

In dit plan staan de criteria die aangeven op welke plaats een afvalbak is gewenst en waar niet. Naast deze criteria spelen ook de mate van gebruik en onderlinge afstand een rol bij de beoordeling van een prullenbak. Doel is om het aantal prullenbakken in de openbare ruimte te verminderen en zo te bezuinigen.